Rodzina

Działanie

Podtypy i działanie

Środki ścierne

Pomagają w usuwaniu różnych zabrudzeń z różnych powierzchni poprzez działanie mechaniczne, np. zabrudzeń z płytek kuchennych/łazienkowych, przypalonych resztek jedzenia na płytach kuchennych itp.

Substancje alkaliczne

Zwiększają alkaliczność (zasadowość) produktów w celu ułatwienia rozpuszczania zanieczyszczeń.

Substancje wiążące

Substancje, które są dodawane w celu zapewnienia właściwości adhezyjnych, tak aby substancje stałe kleiły się do siebie (stosowane np. przy produkcji tabletek).

Prekursory wybielania

Reagują podczas prania, tworząc wybielacz.

Aktywatory wybielacza: Wzmacniają działanie wybielacza w detergencie, dzięki czemu jest on skuteczny również w niższych temperaturach.

Katalizatory wybielania: Wzmacniają działanie wybielacza w detergencie, dzięki czemu jest on skuteczny również w niższych temperaturach.

Wypełniacze

Zmniejszają efekt twardości wody poprzez usunięcie jonów wapnia i magnezu oraz zwiększają skuteczność detergentu.

Fosforany: Trójpolifosforan sodu (STPP) był stosowany jako wypełniacz nieorganiczny typu sekwestracyjnego. Obecnie jednak, ze względu na ograniczenia zawartości fosforanów w produktach do prania i środkach do automatycznego zmywania naczyń, został praktycznie całkowicie wyeliminowany przez zmianę składu produktów. „Sekwestracja” oznacza tworzenie stabilnego kompleksu z jonami w taki sposób, że nie są one już zdolne do reakcji. STPP należy do kategorii chemicznej fosforanów. STPP usuwa jony twardości (wapń, magnez) z wody piorącej poprzez sekwestrację.

Polikarboksylany: Polikarboksylany (PAA) to rozpuszczalne w wodzie polimery o wysokiej zdolności do adsorpcji kationów dwuwartościowych, takich jak Ca2+ i Mg2+ ze stałych powierzchni.

Cytryniany: Cytrynian sodu jest stosowany jako wypełniacz w bezfosforanowych, wysokowydajnych produktach piorących, środkach do czyszczenia twardych powierzchni, środkach do ręcznego mycia naczyń i środkach do automatycznego zmywania naczyń.

Alkaliczne krzemiany: Krzemian sodu może być stosowany jako inhibitor korozji w produktach do prania i detergentach do mycia naczyń w zmywarkach automatycznych. Chroni on wewnętrzne, metaliczne i emaliowane powierzchnie urządzeń przed korozją.

Węglan sodu: Węglan sodu (Na2CO3) poprawia skuteczność czyszczenia poprzez podniesienie pH roztworu myjącego. Węglan sodu „buduje” również roztwór czyszczący poprzez obniżenie stopnia twardości wody, z której wytrąca nierozpuszczalne sole wapnia i magnezu.

Środki powiększające objętość

Dodawane w celu zwiększenia objętości produktów przez rozcieńczenie, tak aby mogły być stosowane w odpowiednim stężeniu.

Barwniki

Składniki, które służą do barwienia produktów.

Inhibitory korozji

Dodatek w celu zapobiegania korozji.

Enzymy

Enzymy są katalizatorami, które zwiększają szybkość reakcji chemicznych, takich jak procesy fermentacji. W przemyśle detergentów, komercyjne enzymy są stosowane w celu zapewnienia wyższej efektywności usuwania plam, wybielania, pielęgnacji tkanin i kolorów oraz ogólnej efektywności czyszczenia. 

Proteaza: Proteazy rozkładają białko zawarte w zanieczyszczeniach (trawa, krew, jaja, mięso mielone i inne), zapewniając tym samym dokładne usunięcie plam i wysoki poziom czystości.

Amylaza: Amylazy rozkładają skrobię zawartą w zanieczyszczeniach (makaron, ziemniaki, żywność dla niemowląt i inne), zapewniając tym samym dokładne usunięcie plam i wysoki poziom czystości.

Lipaza: Lipazy rozkładają tłuszcz zawarty w zanieczyszczeniach (masło, olej, łój skórny i inne), zapewniając tym samym dokładne usunięcie plam i wysoki poziom czystości.

Cellulaza: Celulazy podnoszą ogólny poziom czystości poprzez ograniczenie ponownego osadzania się cząstek stałych takich jak sadza, glina i rdza na tkaninach bawełnianych. Celulaza zapewnia również pielęgnację tkanin i kolorów.

Mannanaza: Mannanazy rozkładają mannany zawarte w plamach (sos z grilla, czekolada, lody, pasta do zębów i inne), zapewniając tym samym dokładne usunięcie plam i wysoki poziom czystości.

Substancje zapachowe

Sprawiają, że produkty ładnie pachną w opakowaniu i podczas użytkowania.

Hydrotropy

Zwiększają rozpuszczalność detergentu.

Środki utleniające

W detergentach plamy są usuwane poprzez utlenianie (wybielanie).

Środki wybielające na bazie tlenu: Środki wybielające na bazie tlenu (np. nadtlenek węglanu sodu) są stosowane w produktach do prania i czyszczenia do usuwania kolorowych plam i nieprzyjemnych zapachów. Podczas prania nadtlenek jest zużywany, a węglan pozostaje.

Środki wybielające na bazie chloru: Podchloryn sodu jest powszechnie znany jako wybielacz chlorowy. Podczas użytkowania rozkłada się, tworząc wodę i chlorek sodu; ten ostatni jest powszechnie znany jako sól kuchenna.

Środki konserwujące

Chronią produkty przed rozwojem drobnoustrojów i procesami gnilnymi. Środki konserwujące są wymagane w celu zapobiegania uszkodzeniom produktu spowodowanym przez mikroorganizmy oraz w celu ochrony produktu przed przypadkowym zanieczyszczeniem przez konsumenta podczas użytkowania.

Sekwestranty

Zapobiegają niepożądanemu wpływowi wolnych jonów metali na wydajność, wygląd lub stabilność produktu poprzez reakcję z nimi.

Fosfoniany: Są organicznymi chelatorami typu sekwestracyjnego. „Chelatowanie” oznacza tworzenie stabilnego kompleksu z jonami tak, że nie są one już zdolne do reakcji. Usuwają jony metali z wody poprzez chelatowanie, aby nie zakłócały innych procesów.

Rozpuszczalniki

Stosowane do rozpuszczania innych składników

Środki powierzchniowo czynne

Używane do zmiany napięcia powierzchniowego wody w celu ułatwienia czyszczenia, zwilżania powierzchni, spieniania i emulgowania (równomierna zawiesina jednej cieczy w drugiej).

Anionowe środki powierzchniowo czynne: Te środki powierzchniowo czynne są szczególnie skuteczne przy czyszczeniu zabrudzeń i zawiesin oleistych.
Mogą one reagować w wodzie z dodatnio naładowanymi jonami twardości wody (wapń i magnez), co może prowadzić do ich częściowej deaktywacji.

Niejonowe środki powierzchniowo czynne: Te środki powierzchniowo czynne nie posiadają ładunku elektrycznego, dzięki czemu są odporne na deaktywację spowodowaną twardością wody. Są to doskonałe odtłuszczacze i stosowane są w produktach piorących, domowych środkach czyszczących i płynach do ręcznego zmywania naczyń.

Kationowe środki powierzchniowo czynne: W zmiękczaczach do tkanin oraz w detergentach zawierających substancje zmiękczające do tkanin, kationowe środki powierzchniowo czynne zapewniają miękkość. Są głównie stosowane jako dodatki do środków do zmiękczania tkanin, takich jak quaty – jedne z najczęściej stosowanych kationowych środków powierzchniowo czynnych używanych jako środki zmiękczające. W domowych i łazienkowych środkach czyszczących, kationowe środki powierzchniowo czynne przyczyniają się do uzyskania właściwości dezynfekcyjno-sanityzujących.

Amfoteryczne środki powierzchniowo czynne: Te środki powierzchniowo czynne są bardzo łagodne, co sprawia, że szczególnie nadają się do stosowania w środkach higieny osobistej i domowych środkach czystości. Mogą być one anionowe (naładowane ujemnie), kationowe (naładowane dodatnio) lub niejonowe (bez ładunku), w zależności od kwasowości lub pH  roztworu.

Mydła: Sole kwasów tłuszczowych powszechnie znane jako „mydła”. Mogą być one dodawane do produktów w postaci kwasów tłuszczowych, powodując powstanie soli w matrycy produktu. Mydła są powszechnie stosowanymi środkami powierzchniowo czynnymi w środkach piorących i czyszczących.

Środki kontrolujące lepkość

Regulują gęstość produktów.

Woda

Używana do rozpuszczania innych składników.

Regulatory pH

Dodawane w celu regulacji kwasowości/zasadowości produktów.

Uwaga: pH jest miarą kwasowości lub zasadowości roztworu. Czysta woda ma pH około 7, lub pH neutralne. Roztwory kwaśne mają pH poniżej 7 (np. cola: pH = 2,5). Produkty zasadowe mają pH wyższe niż 7 (np. płyny do udrażniania rur: pH = 14). Kwasowe środki czyszczące są skuteczne w usuwaniu kamienia kotłowego i rdzy. Zasadowe środki czyszczące usuwają tłuste plamy.